İbn Haldun Üniversitesi Tarih Bölümü bünyesinde bulunan Ortadoğu Çalışmaları Anabilim Dalı, dünyanın en dinamik ve kültürel olarak çeşitlilik arzeden bölgelerinden biri olan Ortadoğu’nun derinlemesine ve tarih odaklı bir incelemesini içeren bir Yüksek Lisans Programı sunmaktadır. Ortadoğu’nun zengin tarihsel geçmişine odaklanan bu program, bölgenin güncel siyasi, kültürel ve geleneksel dinamiklerini daha iyi anlamak isteyen öğrenciler için tasarlanmıştır. Tarihsel analiz temelinde şekillenen program, disiplinlerarası yaklaşımlardan yararlanarak öğrencilerin tarihsel olaylar ve arşiv kaynaklarını yeniden değerlendirerek günümüze ışık tutacak araştırmalar yapmalarını sağlayacak eleştirel bakış açısı ve araştırma becerileriyle donatılmasını hedeflemektedir.
Program, sömürgecilik, milliyetçilik, ulus-devlet inşası, askeri müdahaleler, medya, Arap Baharı ve çağdaş dönüşümler ve benzeri konular üzerinden bölgeyi jeopolitik açıdan da irdelemek üzere tasarlanmıştır. Programa katılan öğrenciler, alanında önde gelen tarihçilere erişim imkânının yanı sıra, bazı derslerin Katar, Suriye gibi bölge ülkelerindeki akademisyenler tarafından çevrim içi olarak verilmesiyle küresel bir akademik etkileşim imkânına da sahip olacaklardır. Ayrıca, bölge ile ilgili araştırma kaynaklarına erişim ile özgün akademik çalışmalar yapma fırsatları da programın ayrılmaz bir parçasıdır. Programın sunduğu eğitim, mezunlarını uluslararası sivil toplum kuruluşları, diplomatik misyon ve benzeri kurumlarda kariyer yapmaya ve/veya doktora düzeyinde araştırmalara hazırlamaktadır.
Orta Doğu Çalışmaları Yüksek Lisans Programı kontenjanı 15'dir.
Gerekli şartları sağlamaları halinde;
%100 Öğrenim Ücreti Muafiyeti sağlanan bu öğrencilerimizden;
Programın öğretim asistanlığı (TF) kontenjanı 1'dir.
Program, dil şartını sağlayamayan adaylara bilimsel değerlendirme sınavları sonucunda programa kabul almaları halinde hazırlık programı imkânı sunmakla birlikte, bu sayı 1 öğrenci ile sınırlıdır.
Hazırlık programı süresince nakdi burs verilmez.
Önemli Not: Yukarıda verilen bilgiler 2025-2026 Akademik Yılı kabulleri için geçerli olup bütçe ve kontenjanlar ile sınırlıdır. İlgili kontenjanlara girişte adayların bilimsel değerlendirme sınavları sıralaması esas alınacaktır. Muafiyet, nakdi burslar ve öğretim asistanlığı hakkında detaylı bilgiler ve şartlar için ilgili sayfaları ziyaret ediniz.
* Öğrencinin mülakat notu ve diğer puanlarına göre Ana Bilim Dalı kararıyla 10 ay süreyle 13.000-TL "Başarı Bursu 2" (BAB 2) da teklif edilebilir.
Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Vehbi Baysan
İbn Haldun Üniversitesi Tarih Bölümü bünyesindeki Ortadoğu Çalışmaları Programı, yüksek lisans öğrencilerine Ortadoğu’nun siyasi, kültürel ve entelektüel gelişimini merkeze alan kapsamlı ve tarihsel temelli bir inceleme sunmaktadır. Program, sömürgecilik, milliyetçilik, ulus-devlet oluşumu, askeri müdahaleler ve süregelen çağdaş dönüşümler gibi temel tarihsel süreçleri içeren geniş bir zaman dilimini ve tematik çeşitliliği kapsamaktadır. Program, tarihsel analiz temeli üzerine kurulu olmakla birlikte, bölgenin güncel meselelerine dair derinlikli bir anlayış geliştirmek amacıyla disiplinlerarası yaklaşımları da içermektedir.
Öğrenciler, akademik kaynaklarla yoğun şekilde çalışırken, tarihsel araştırma yöntemleri, eleştirel kuram ve karşılaştırmalı analiz gibi alanlarda da metodolojik eğitim alacaklardır. Bu sayede, akademik ilgi alanlarına göre yapmak istedikleri araştırmalar için gerekli olan eleştirel düşünme yöntemlerini de kazanmış olacaklardır. Program, bölgeye dair uzman akademisyenlerin katkılarıyla zenginleştirilmekte; bazı dersler bölge ülkelerinden akademisyenler tarafından çevrim içi olarak sunulmaktadır.
Bu program, Ortadoğu’nun tarihsel gelişimine özel ilgi duyan ve bölgesel uzmanlık kazanmak isteyen adaylara yöneliktir. Özellikle tarih, siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler, dinler tarihi ve Ortadoğu dilleri gibi alanlardan mezun olup, bölgeye dair ileri düzeyde akademik araştırmalar yapmak veya profesyonel kariyerlerini bu doğrultuda sürdürmek isteyen adaylar için tasarlanmıştır. Program aynı zamanda, kariyerlerini medya ve uluslararası kuruluşlar gibi alanlarda geliştirmeyi planlayanlara yönelik tarihsel temelli bir çerçevede analitik araştırma becerilerini geliştirmeleri amacıyla oluşturulmuş olduğundan bu alanlarda deneyim sahipleri için de yararlı olacaktır. Tüm başvuru sahiplerinden eleştirel düşünceye, kültürel anlayışa ve akademik titizliğe bağlılık beklenmektedir.
| İBN HALDUN ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ ORTADOĞU ÇALIŞMALARI (İNGİLİZCE) TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS PLANI |
|||||
| I. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| MES 500 | MA Pro-Seminar | 3 | 0 | 0 | 3 |
| HIST 511 | Early Islamic History: A Survey (to AD 1100) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 515 | History of the Modern Middle East (to the 1920s) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST/ ECON/SOC/POLS |
Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST/ ECON/SOC/POLS |
Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Dil Dersleri | |||||
| Toplam Kredi | 12 | 35 | |||
| II. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| MES 501 | Academic Research Methods and Publishing Ethics | 3 | 0 | 0 | 3 |
| HIST 512 | Islamic History: The Middle Period (c.945-1500) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 516 | History of the Contemporary Middle East (from the 1920s) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST/ ECON/SOC/POLS |
Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST/ ECON/SOC/POLS |
Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Dil Dersleri | |||||
| Toplam Kredi | 12 | 35 | |||
| III. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| MES 599 | Master's Thesis | 0 | 0 | 0 | 30 |
| Toplam Kredi | 0 | 30 | |||
| IV. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| MES 599 | Master's Thesis | 0 | 0 | 0 | 30 |
| Toplam Kredi | 0 | 30 | |||
| Genel Toplam Kredi | 24 | 130 | |||
| ZORUNLU DERSLER | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| MES 500 | MA Pro-Seminar | 3 | 0 | 0 | 3 |
| MES 501 | Academic Research Methods and Publishing Ethics | 3 | 0 | 0 | 3 |
| HIST 511 | Early Islamic History: A Survey (to AD 1100) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 512 | Islamic History: The Middle Period (c.945-1500) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 515 | History of the Modern Middle East (to the 1920s) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 516 | History of the Contemporary Middle East (from the 1920s) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PROGRAM SEÇMELİ DERSLER | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| MES 522 | The Middle East in Modern World Politics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| MES 524 | Media, Politics, and Socio-Cultural Change in the Middle East | 3 | 0 | 3 | 8 |
| MES 526 | Memoirs of Arabs in Ottoman Lands: Narratives of Identity, Power, and Change | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Economics | |||||
| ECON 523 | Islamic Economics and Finance | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ECON 525 | Islam and Political Economy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| History | |||||
| HIST 503 | World History I | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 504 | World History II | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 514 | Three Gunpowder Empires | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 519 | Mediterranean Cities | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 532 | History of Ottoman Political Thought | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 533 | Religion in the Ottoman Empire | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 536 | History of a City II: Ottoman Istanbul, 1450-1900 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 537 | History of Education in Islam | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 538 | Introduction to Islamic and Ottoman Material Culture | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 539 | Reading Evliya Çelebi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 541 | Ottoman History I, 1300-1600 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 551 | Ottoman History II, 1600-1800 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 561 | Ottoman History III, 1789-1908 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 562 | Modernization and Reform in the Ottoman Empire | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 572 | From Empire to Republic: Turkish Nationalism and the Nation-State | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 574 | Sources and Methods for the History of Modern Turkey I (1908-1950) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 581 | Environmental History | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Philosophy | |||||
| PHIL 510 | Islamic Philosophy I: Advanced Course | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PHIL 511 | Theories of Knowledge in the First Classical Period | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PHIL 512 | Theories of Knowledge in the Second Classical Period | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PHIL 534 | Islamic Philosophy II: Advanced Course | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Political Science and International Relations | |||||
| POLS 526 | Islam and Politics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 527 | Comparative Politics of the Middle East | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 528 | International Politics of the Middle East | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Sociology | |||||
| ANTH 509 | Ethnography of Muslim Societies | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 611 | Ethnography of Space and Place | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 512 | Ethnography of Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 613 | Anthropology of Islam | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 618 | Anthropology of the Political | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 520 | Political Border and Border Regions | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CULT 510 | Readings in Orientalism | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 505 | Political Sociology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 607 | Sociology of Religion | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 508 | Religion in Modern Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 510 | Gender and Society | 3 | 0 | 3 | 8 |